تنظیم دادخواست

تنظیم دادخواست بدوی: تنظیم دادخواست بدوی اولین گام برای شروع به رسیدگی به دعوا است. مرحله بدوی، اولین مرحله رسیدگی به یک دعوا است.در این مرحله، دادگاه با تعیین وقت و ابلاغ به اصحاب دعوا به ماهیت دعوا رسیدگی می کند. قبل از رسیدگی به ماهیت دعوا، دادگاه به بررسی دادخواست بدوی و مطابقت آن با قانون پرداخته و چنانچه در تنظیم دادخواست شرایط قانونی رعایت نشده باشد وارد ماهیت دعوا نخواهد شد و دادخواست بدوی رد خواهد شد. بنابراین، چگونگی تنظیم دادخواست بدوی، برای شروع به رسیدگی به یک دعوا اهمیت ویژه‌ای دارد.

تنظیم  دادخواست تجدیدنظر: با توجه به موضوع دعوا، رایی که در مرحله بدوی صادر می‌شود می‌تواند قابل اعتراض باشد. اعتراض هر یک از طرفین دعوا به رای صادره در مرحله بدوی در قالب دادخواست تجدیدنظرخواهی تنظیم می‌شود. مهم‌ترین قسمت دادخواست تجدیدنظر، لایحه دفاعیه است که در قسمت شرح دادخواست تجدیدنظر قرار می‌گیرد. لایحه دفاعیه شرح کاملی از وقایع به همراه دفاعیاتی است که بر اساس آن شخص نسبت به دادنامه صادره از دادگاه بدوی معترض است. با تنظیم و ثبت دادخواست تجدیدنظر، پرونده از دادگاه بدوی به دادگاه تجدیدنظر استان برای رسیدگی مجدد به دعوا ارسال می‌شود.

تنظیم دادخواست واخواهی: در صورتی که خوانده دعوا در جلسات رسیدگی دادگاه حاضر نبوده و ابلاغیه‌های دادگاه به دست وی نرسیده باشد، حکم دادگاه نسبت به او غیابی خواهد بود. تنها احکام غیابی صادره از دادگاه می‌تواند موضوع واخواهی قرار گیرد. واخواهی به حکم غیابی توسط محکوم علیه غایب با تنظیم دادخواست واخواهی به عمل می‌آید. بنابراین شخصی که حکم نسبت به وی غیابی بوده و این امر در دادنامه تصریح شده است می‌تواند با تنظیم دادخواست واخواهی رسیدگی مجدد به دعوا را از دادگاه بخواهد. البته پذیرش آن منوط قبول دادگاه است.

دادخواست اعاده دادرسی: اعاده دادرسی تنها نسبت به احکام قطعیت یافته ممکن است آن هم در موارد و شرایط خاصی قانونی مندرج در قانون آیین دادرسی مدنی. به عبارت دیگر اعاده دادرسی یکی از طرق فوق‌العاده شکایت از آراست که مختص احکام قطعیت یافته بوده و در صورت احراز یکی از شرایط قانونی آن رسیدگی دوباره به دعوا را نزد مرجع صادرکننده حکم مورد درخواست اعاده دادرسی، امکان‌پذیر می‌نماید. تنظیم دادخواست اعاده دادرسی مستلزم بررسی جهات اعاده دادرسی توسط وکیل پایه یک دادگستری است.

تنظیم دادخواست طاری: دادخواست طاری در مقابل دادخواست اصلی قرار دارد. دادخواستی که در جریان رسیدگی به دعوای اصلی تقدیم شود، در صورت ارتباط کامل با دعوای اصلی، دادخواست طاری محسوب می‌شود و شامل دادخواست متقابل، جلب ثالث و ورود ثالث است.

تنظیم دادخواست متقابل: دعوایی را که خوانده علیه خواهان اقامه میکند، دعوای متقابل گویند. دعوای متقابل بایستی با تنظیم دادخواست متقابل و تقدیم به دادگاهی که در حال رسیدگی به دعوای اصلی است به عمل بیاید. زمان تقدیم دادخواست متقابل تا پایان اولین جلسه دادرسی است.

تنظیم دادخواست جلب ثالث: دعوایی را که اصحاب دعوا (خواهان یا خوانده یک دعوا) علیه شخص ثالثی اقامه می‌کند، دعوای جلب ثالث گویند. طرح دعوای جلب ثالث با تنظیم دادخواست جلب ثالث و تقدیم آن به دادگاهی که به دعوای اصلی رسیدگی می‌نماید به عمل می‌آید. طرفی که می‌خواهد ثالثی را جلب نماید، می‌بایست تا پایان اولین جلسه دادرسی جهات و دلایل خود را اظهار کرده و ظرف سه روز پس از جلسه، نسبت به تنظیم دادخواست جلب ثالث اقدام نماید.

دادخواست ورود ثالث: دعوایی را که شخص ثالث علیه طرف‌های دعوا (خواهان یا خوانده) اقامه می‌کند، دعوای ورود ثالث گویند. شروع رسیدگی به دعوای ورود ثالث مستلزم تنظیم دادخواست ورود ثالث و تقدیم آن به دادگاهی است که دعوای اصلی در آن مطرح می‌باشد. مهلت ورود ثالث چه در مرحله بدوی یا تجدیدنظر باشد، تا وقتی است که ختم دادرسی اعلام نشده باشد.

تنظیم دادخواست دیوان عدالت اداری: در صورتی که اشخاص شکایتی در مورد عملکرد ماموران یا واحد‌های دولتی یا آرا یا تصمیمات مراجع اختصاصی اداری داشته باشند، دادخواست خود را به دیوان عدالت اداری ارسال می‌کنند. این دادگاه برای رسیدگی به شکایات، تظلمات و اعتراضات مردم نسبت مامورین و  واحدهای دولتی، آیین نامه‌ها، آرا و تصمیمات مراجع اختصاصی به شرح مذکور در قانون دیوان عدالت اداری شده است. تنظیم دادخواست دیوان عدالت اداری بسیار تخصصی بوده و مستلزم نگارش آن توسط وکیل دیوان عدالت اداری است.