به دادگاهی که در ابتدا دعوی و شکایت در آنجا مطرح میشود و مورد رسیدگی قرار میگیرد و نهایتاً رای صادر میکند، دادگاه بدوی میگویند. وقتی اختلاف حقوقی یا شکایتی در مراجع قضایی مطرح میشود، تصمیمی که قاضی پس از رسیدگی به اختلاف یا شکایت میگیرد، رای نامیده میشود
دادگاه بدوی چیست؟
دادگاه بدوی یا دادگاه نخستین همانطور که گفته شد شعبهای از دادگاه عمومی است که به موضوعات حقوقی و کیفری رسیدگی میکند. یعنی دادگاهی است که در ابتدا صلاحیت رسیدگی به موضوع اختلافی که از طریق دادخواست یا شکواییه مطرح شده را دارد. در دادگاه بدوی، قاضی بعد از دریافت دادخواست یا شکوائیه برای نخستینبار به موضوع رسیدگی میکند و در نهایت برای موضوع تصمیمگیری میکند؛ به بیان بهتر رای یا حکم صادر میکند.
دادگاهها مکلفند در مورد هر دعوا به طور خاص تعیین تکلیف نمایند و نباید به صورت عام و کلی حکم صادر کنند.دادگاه بدوی یا همان دادگاه ابتدایی است که صلاحیت رسیدگی اولیه دعوی حقوقی یا کیفری مطرح شده در دادگاه عمومی را دارد. صلاحیت و ساختار دادگاه عمومی شامل شعب دادگاه بدوی و دادگاه تجدیدنظر است که در قانون نیز مشخص شده است.
صلاحیت دادگاه بدوی چیست؟
رسیدگی نخستین به دعاوی، حسب مورد در صلاحیت دادگاههای عمومی و انقلاب است مگر در مواردی که قانون مرجع دیگری را تعیین کرده باشد. هیچ دادگاهی نمیتواند به دعوایی رسیدگی کند مگر اینکه شخص یا اشخاص ذی نفع یا وکیل یا قائم مقام یا نماینده قانونی آنان رسیدگی به دعوا را برابر قانون درخواست نموده باشند. همه دادگاه های حقوقی و کیفری شعبه بدوی دارند. پس صلاحیت دادگاه بدوی ممکن است رسیدگی به دعوای کیفری و یا دعوی حقوقی باشد.
همه دادگاه عمومی اعم از دادگاه های کیفری و یا حقوقی شعبه بدوی دارند و لذا صلاحیت دادگاه بدوی ممکن است رسیدگی به یک دعوای حقوقی یا کیفری باشد.